Μαστεκτομή

Μαστεκτομή ορίζεται ως η χειρουργική επέμβαση κατά την οποία αφαιρείται όλος ο μαστός από το θωρακικό τοίχωμα. Υπάρχουν τρία είδη μαστεκτομής:

• Ριζική τροποποιημένη μαστεκτομή.
• Μαστεκτομή με διατήρηση δέρματος και αφαίρεση θηλής – θηλαίας άλω, αφαίρεση μόνο του μαζικού αδένα και ταυτόχρονη αποκατάσταση.
• Μαστεκτομή με διατήρηση δέρματος και θηλής – θηλαίας άλω, αφαίρεση μόνο του μαζικού αδένα και ταυτόχρονη αποκατάσταση.

Ριζική τροποποιημένη μαστεκτομή

Το είδος αυτό της μαστεκτομής αφορά την αφαίρεση όλου του μαστού μαζί με τους λεμφαδένες της σύστοιχης μασχάλης. Πρόκειται για την κλασική μαστεκτομή που εφαρμόζεται από δεκαετίες για την αντιμετώπιση της κακοήθειας του μαστού.

Οι ενδείξεις για αυτή τη χειρουργική αντιμετώπιση είναι:

• Μετά από προεγχειρητική χημειοθεραπεία στην οποία δεν επιτεύχθηκε πλήρης ανταπόκριση της νόσου.
• Ιστορικό προηγηθείσας ακτινοθεραπείας (στις περισσότερες των περιπτώσεων)
• Μετά από προεγχειρητική χημειοθεραπεία για φλεγμονώδη κακοήθεια μαστού στην οποία επιτεύχθηκε τουλάχιστον ανταπόκριση και μείωση του οιδήματος.
• Σε ασθενείς με ενεργό νόσο κολλαγόνου (π.χ. σκληροδερμία).

Σε μερικές περιπτώσεις και αν πληρούνται ορισμένα (τουλάχιστον 3) από τα παρακάτω κριτήρια όπως:

• 4 ή περισσότεροι θετικοί για καρκινικά κύτταρα μασχαλιαίοι λεμφαδένες.
• Λεμφαγγειακή διήθηση.
• Βαθμός κακοήθειας 3 (Grade 3).
• Διάμετρος όγκου μεγαλύτερη των 4 εκατοστών.

Καλό βέβαια σε αυτές τις περιπτώσεις θα είναι να ακολουθήσει συμπληρωματική ακτινοθεραπεία θωρακικού τοιχώματος.

Μαστεκτομή με διατήρηση δέρματος και αφαίρεση θηλής –θηλαίας άλω και αφαίρεση μόνο του μαζικού αδένα και αποκατάσταση (Skin Sparing Mastectomy)

Συνήθως μια τομή γύρω από την θηλαία άλω είναι η μόνη που απαιτείται για να αφαιρεθεί ολόκληρος ο μαζικός αδένας και να διατηρηθεί το δέρμα. Αυτή η μαστεκτομή μπορεί να συνοδεύεται από αφαίρεση του λεμφαδένα φρουρού. Όταν όμως πρόκειται να γίνει λεμφαδενικός καθαρισμός τότε πιθανόν να χρειαστεί και μια μικρή τομή στη μασχαλιαία χώρα.

Το δέρμα διατηρείται έτσι ώστε να γίνει η αποκατάσταση συνήθως το πρώτο στάδιο, με την τοποθέτηση κάτωθεν του θωρακικού μυός ενός ιστικού διατατήρα. Σε αρκετές περιπτώσεις γίνεται σε συνεργασία με πλαστικό χειρουργό, αποκατάσταση σε ένα στάδιο με την μεταφορά αυτόλογου τμήματος μυός, είτε του πλατέος ραχιαίου, είτε του κοιλιακού μυός με όντως εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Σε άλλο χρόνο γίνεται η αποκατάσταση της θηλής – θηλαίας άλω και εδώ το τατουάζ έχει σημαντικό ρόλο ιδίως στο σωστό χρωματισμό της άλω.

Μαστεκτομή με διατήρηση δέρματος και θηλής –θηλαίας άλω και αφαίρεση μόνο του μαζικού αδένα και ταυτόχρονη αποκατάσταση. (Nipple Sparing Mastectomy)

Σε αυτή τη μαστεκτομή διατηρείται και η θηλή – θηλαία άλως αλλά και το δέρμα. Γίνεται από μια τομή ανάλογα με τον χειρουργό, συνήθως υπομάστια. Μπορεί να γίνει και βιοψία λεμφαδένα φρουρού ή ακόμα και λεμφαδενικός καθαρισμός αλλά τότε μπορεί να χρειαστεί μια μικρή τομή στη μασχάλη. Πάντα ακολουθεί αποκατάσταση.

Η μαστεκτομή αυτή μπορεί να γίνει σαν προφυλακτική σε ασθενείς που έχουν θετική μετάλλαξη στο γονίδιο BRACA1,2.

Αυτή η τεχνική μπορεί να εφαρμοσθεί και σε ασθενείς που έχουν κακοήθεια μαστού η οποία όμως απέχει τουλάχιστον 2 εκ από την θηλή. Καλό είναι όταν διατηρείται το δέρμα η ασθενής να έχει υποβληθεί προεγχειρητικά σε λεπτομερή έλεγχο ο οποίος μπορεί σε μερικές περιπτώσεις να περιλαμβάνει και Μαγνητική τομογραφία Μαστών.

Θα πρέπει να τονιστεί οτι όταν τηρούνται οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια για το κάθε είδος μαστεκτομής με διατήρηση δέρματος, η πιθανότητα εμφάνισης τοπικής υποτροπής είναι σχεδόν ίδια με αυτή της κλασικής μαστεκτομής. Αυτό βέβαια προϋποθέτει ότι ο χειρουργός είναι εκπαιδευμένος και γνωρίζει πολύ καλά την ογκολογική χειρουργική τεχνική ώστε να μην αφήσει καθόλου υπολειπόμενο μαζικό αδένα.